- 29 november 2022
- Darmbalans
Wat zijn prikkelbare darmen?
Prikkelbare darmen, ook wel het Prikkelbare Darm Syndroom (PDS) genoemd, is een verstoring van de functie van het maag-darmkanaal, met name de dikke darm. We spreken van prikkelbare darmen, dus het Prikkelbare Darm Syndroom, wanneer iemand regelmatig buikklachten en problemen met de ontlasting heeft. De pijn is vaak wisselend op plekken in de buik.
PDS is een chronische darmaandoening die erg veel voorkomt. Naar schatting komt het bij 1 op de 10 Nederlands voor. Bij PDS maakt de darm of te veel, of te weinig bewegingen. Hierdoor kan diarree of obstipatie(verstopping) ontstaan. Er is geen duidelijke oorzaak voor PDS en daardoor vallen bijna alle ondefinieerbare darmklachten onder PDS. Het wordt wel steeds meer gezien als een verstoring in de hersen-darm-as, waarbij de darmen verstoorde signalen aan de hersen geven, de hersenen verstoorde signalen aan de darmen, of beide.
Wat zijn de symptomen bij het Prikkelbare Darm Syndroom?
PDS kenmerkt zich door pijn in de buik, buikkrampen, problemen met de ontlasting, een opgeblazen buik of winderigheid en gasvorming. Vaak ervaren mensen met PDS diarree, verstopping of een afwisseling van beide.
Darm-brein verbinding
Dat de hersenen en darmen met elkaar in verbinding staat is voor vele al bekend. Zo voelen we vlinders in ons buik als we verliefd zijn en voelen we pijn in ons buik als we zenuwachtig zijn voor bijvoorbeeld een belangrijke presentatie. Er zijn steeds meer aanwijzingen dat PDS te maken heeft met deze samenwerking. De darmen en hersenen staan constant met elkaar in verbinding en de communicatie hiertussen verloopt via het zenuwstelsel. We kunnen dit niet bewust zelf sturen en beïnvloeden. Het zenuwstel zelf geeft voortdurend van onze darmen naar onze hersenen signalen en andersom. Door deze signalen ervaren we bijvoorbeeld honger, misselijkheid, braken, aandrang voor ontlasting, buikpijn, diarree en verstopping.
Ervaar je wel eens wat meer stress, slechte slaap of wellicht verstoorde darmen?
Body & Mind helpt jou om je innerlijke rust weer terug te krijgen.
Oorzaken van prikkelbare darmen
Er zijn diverse oorzaken van PDS. We zullen er een aantal toelichten.
Verstoring in de darm-brein verbinding
Er is een mogelijkheid dat er een verstoring in de communicatie tussen de darmen en het brein is. Het lijkt erop dat de darmen te veel of te sterke signalen naar de hersenen sturen, waardoor de hersenen weer te veel sterke signalen naar de darmen sturen. Hierdoor kan je gevoeliger zijn voor pijnprikkels. Het is moeilijk te achterhalen waardoor de verstoring precies plaats vindt. Vermoedelijk heeft het te maken met de lichaamseigen stof serotonine. Serotonine speelt een belangrijke rol bij de communicatie tussen de darmen en hersenen. Deze stof wordt voor 90% gemaakt in de darmen. Serotonine zorgt ervoor dat voedsel in de darmen kan voortbewegen door aan te spannen en afwisselend weer te ontspannen. Door een verstoring in de aanmaak van serotonine kunnen de darmen onregelmatige bewegingen maken. Dit kan zorgen voor verstopping of juist diarree. Serotonine wordt ook aangemaakt in de hersenen, hier regelt het onder andere onze stemming en onze eetlust. Wanneer de aanmaak veranderd kan dit dus invloed hebben op de darm- en hersenfunctie. Mogelijk verklaart dit het verband tussen emoties en darmklachten. Denk bijvoorbeeld aan het hebben van stress waardoor je last krijgt van je darmen.
De samenstelling van onze darmbacteriën
Er leven miljarden bacteriën in onze darmen, ook wel bekend als het microbioom. Om je een idee te geven hoe veel dat is; je microbioom weegt ongeveer 1,5 kilo! Deze bacteriën doen veel goed voor onze spijsvertering. Wanneer je PDS hebt, heb je een andere samenstelling van je microbioom dan mensen zonder PDS. Het is dus belangrijk om je microbioom in balans te houden. Deze is in balans wanneer er een goed evenwicht is tussen de goede en de schadelijke bacteriën. Wanneer deze niet in balans is, omdat er te veel schadelijke bacteriën zijn, kunnen er klachten ontstaan. Denk aan, diarree of verstopping. Oorzaken die verstoring kunnen geven in de balans van je microbioom zijn:
- Medicijnen zoals antibiotica, maagzuurremmers en laxeermiddelen
- Een ziekte of infectie
- Bij een behandeling van een ziekte, zoals bestraling of een operatie
- Een slecht voedingspatroon
Na een maag-darmontsteking
Bij een groot deel van PDS patiënten is het ontstaan na een darminfectie. Denk aan een maag-darmontsteking of een voedselvergiftiging.
Erfelijke aanleg
Tot slot is een mogelijke oorzaak de erfelijke aanleg. Zo komt het vaak bij meerdere mensen in de familie voor.
Vind je deze blog interessant?
Meld je aan en ontvang als eerste de nieuwe blogs van Body & Mind
Wat kun je doen tegen een het Prikkelbare Darm Syndroom
Prikkelbare darmen zijn erg vervelend, maar er is zeker iets aan te doen om je darmen weer tot rust te brengen.
Stress verminderen
Zoals we al eerder zeiden is er een sterke verbinding tussen de darmen en de hersenen. Stress veroorzaakt en versterkt vele gezondheidsproblemen. Probeer te bedenken waar de stress vandaan komt en wat je eraan zou kunnen doen.
Gezonde voeding
Wat moet je eten bij een prikkelbare darm? Het is altijd belangrijk om goede voeding tot je te nemen, maar met PDS al helemaal. Bij sommige voedingsmiddelen krijgen mensen met PDS meer klachten, probeer deze dan ook tijdelijk te verminderen of te vermijden om te kijken of dit effect heeft. Een aantal producten waar je last van kunt krijgen zijn: ui, zuivel, koffie, suiker en koolzuur. Let op je vezel inname. Vezels zitten in groente en fruit en zijn bevorderlijk voor je stoelgang. Daarbij is het belangrijk om genoeg water te drinken.
Beweeg voldoende
Regelmatige beweging die niet te veel inspanning kost, zoals wandelen, helpt bij een groot percentage van mensen met PDS bij het verminderen van buikpijn en darmklachten. Let dus goed op je dagelijkse beweging. Als je weinig beweegt op school, thuis of tijdens het werk, probeer dan af en toe wat te wandelen. Kijk wat de beweging met je klachten doet, probeer het rustig op te bouwen.
Supplementen
Er worden diverse middelen gebruikt om de klachten van PDS te verlichten. Niet van alle middelen is wetenschappelijk aangetoond dat ze werken, en het hoeft ook niet wetenschappelijk bewezen te zijn als het voor jou werkt! Wees kritisch voor jezelf en kijk welk middel bij je past en waar je de klachten bij voelt verminderen. Indien je klachten aanhouden neem dan altijd contact op met een arts. We zullen een paar supplementen toelichten die vaak gebruikt worden bij PDS klachten en die weinig tot geen bijwerkingen hebben, hierdoor zijn ze laagdrempeliger om te nemen.
Psylliumvezels
Zowel los als verwerkt in een supplement te krijgen. Het is een bulkvormer. Een natuurlijk vezelproduct die de hoeveelheid ontlasting vergroot doordat het vocht in de darmen opneemt dat te veel is, waardoor de peristaltiek wordt gestimuleerd en de ontlasting vaster wordt. Peristaltiek is de knijpende beweging waardoor de ontlasting zich voortbeweegt. Dit kan gebruikt worden bij verstopping of diarree. Psylliumvezels hebben een laxerende werking. Veel mensen verwarren laxerend met dat dat je ontlasting dun wordt, dit is niet het geval, het betekent dat het de stoelgang bevorderd. Let op dat je er voldoende water bij drinkt.
Probiotica
In pillen, capsules, zakjes poeder of in voeding zoals zuivelproducten te verkrijgen. Het zijn levende goede bacteriën. Ze zorgen voor een goede darmflora. Simpel gezegd zorgt probiotica ervoor dat de goede bacteriën binnenkomen en de slechte bacteriën worden buitengehouden, zo is er een goede balans tussen de goede en de schadelijke bacteriën . Het kan helpen bij verstopping en diarree.
Pepermuntolie
Pepermuntolie is een essentiële olie die gebruikt wordt bij het Prikkelbare Darm Syndroom. Pepermuntolie is in capsules verkrijgbaar zodat deze vrijkomt in de darm. Deze capsules zijn bestand tegen maagzuur en dit is noodzakelijk, omdat het daar vrij moet komen om zijn werk te doen. Het heeft namelijk een ontspannend effect op zowel de maag als de darmen. Hierdoor verminderen maagdarmkrampen, winderigheid en buikpijn.
Bronnen
